Rynek kamperów w Polsce

Od samego początku naszej przygody z samochodami kempingowymi nurtowało nas pytanie, jak duży jest rynek kamperów w Polsce. W 2018 roku po raz pierwszy wystąpiliśmy o dane z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK), dane dotyczące rejestracji pojazdów specjalnych kempingowych, sięgając aż do roku 2016. Poprosiliśmy o wyciąg z bazy danych, obejmujący w szczególności: markę, model, rok produkcji, rok pierwszej rejestracji w Polsce, dopuszczalną masę całkowitą oraz ilość miejsc do jazdy. Dzięki temu mogliśmy dokonać analizy zarówno w podziale na pojazdy nowe i używane oraz ze względu na szereg innych interesujących nas parametrów.

Mamy już dane za rok 2022, które wzbudzają tak wiele emocji. Na ostateczne liczby czekało w tym roku wyjątkowo dużo osób. Byli wśród nich zarówno dealerzy jak i osoby zainteresowane rozwojem branży, a także ci, którzy od lat uprawiają caravaning. A zatem której marki kamperów zarejestrowano najwięcej? Czy wynik roku 2022 zaskakuje?

Zbiory danych, które otrzymaliśmy z CEPiK’u, pozwalają na filtrowanie w kilku wymiarach. Przyjęliśmy, że podstawowym kryterium analizy będzie data pierwszej rejestracji oraz fakt, że kamper po raz pierwszy został zarejestrowany właśnie w Polsce, a nie za granicą. Ta grupa pojazdów obejmuje zarówno sprzedaż kamperów przez autoryzowanych przedstawicieli poszczególnych marek w Polsce, jak i import indywidualny nowych kamperów, zakupionych w zagranicznych sieciach dealerskich.
Zdajemy sobie sprawę, że część nowych kamperów została zarejestrowana przez dealerów, jako samochody demo oraz na potrzeby prowadzonych przez nich wypożyczalni. Ze względu na problemy z dostępnością podwozi i bardzo długie czasy oczekiwania na nowe kampery, niektóre z zarejestrowanych w 2022 roku pojazdów to efekt opóźnień w dostawach pierwotnie planowanych na 2021 rok.

W zestawieniu uwzględniliśmy analizę wielkości sprzedaży nowych kamperów, ogółem w latach 2018 – 2022. Oto jak przedstawiają się liczby:

Liczba nowych kamperów zarejestrowanych w Polsce w latach 2020 - 2022 roku jest tak duża, że uznaliśmy, iż zasługuje na bardziej szczegółową analizę. Poniżej prezentujemy wykres przedstawiający ilości kamperów rejestrowanych w poszczególnych miesiącach.

W pierwszej dziesiątce najchętniej wybieranych marek są firmy doskonale znane miłośnikom caravaningu. Na podium w 2018 roku znalazły się Roller Team, Adria i Dethleffs. W 2019 roku największym zaskoczeniem był awans na pierwsze miejsce Volkswagena. W 2021 roku Volkswagen podwoił ilość rejestrowanych, nowych pojazdów, głównie dzięki Grand Californii, a w 2022 roku umocnił swoją pozycję lidera z wynikiem 439 sztuk (o 10 więcej niż rok wcześniej). Roller Team w 2022 utrzymał drugie miejsce, jednak odnotował spadek o 24 sztuki. Sprzedaż Benimarów spadła o ponad 36% (97 sztuk). Duże procentowe spadki odnotowały też CI i Adria. Ale największy - aż 66% dotknął markę Dethleffs.
Rimor, który przebojem wskoczył do pierwszej dziesiątki w 2021, odnotował zaskakujący wzrost z 60 do 100 sztuk nowo zarejestrowanych kamperów. Jeszcze tylko dwie firmy uniknęły spadków, to Westfalia (głównie z modelami Ford Nugget) i Hymer. Adria i Laika (ta ostatnia również z minimalnym wzrostem) znalazły się poza pierwszą dziesiątką najchętniej kupowanych nowych kamperów w Polsce.

Nie jest zaskoczeniem, że zdecydowanie największy udział w sprzedaży mają kampery o Dopuszczalnej Masie Całkowitej do 3,5 tony. Kamperów większych sprzedaje się w Polsce niewiele. W sumie w latach 2016 – 2019 było ich ogółem 35 sztuk, w 2020 - 21, w 2021 -  53 sztuki, a w 2022 tylko nieco mniej - 46. W tym segmencie rynku dominują marki uważane za luksusowe – Carthago, Laika, Hymer, oraz Morelo.

Innym interesującym kryterium analizy była dla nas ilość miejsc do jazdy. Jeszcze kilka lat temu zdecydowanie najpopularniejsze były kampery przeznaczone dla dużej ilości osób, sześcio i siedmioosobowe. Obecnie największą grupą są pojazdy przeznaczone dla czterech lub pięciu osób. W sumie, w ostatnich latach, takie kampery stanowiły blisko 80% sprzedaży ogółem.

Aby mieć pełen obraz rejestracji nowych pojazdów kempingowych w Polsce, nie mogliśmy pominąć importu indywidualnego. Dotyczy to kamperów nowych lub prawie nowych, po raz pierwszy zarejestrowanych za granicą. Przyjrzeliśmy się zatem danym, które dotyczą pojazdów sprowadzonych do Polski w tym samym roku, w którym zostały zarejestrowane pierwszy raz. Przykładowo, w 2018 roku import kamperów nie starszych niż rok to 22 sztuki, w 2019 roku było takich pojazdów 34 sztuki, w 2020 - 92, a w 2021 aż 152 sztuki. I tu nie obyło się bez spadków. Takich kamperów, w 2022 sprowadzono do naszego kraju 108, czyli o 44 mniej niż rok wcześniej.

Do liczby zarejestrowanych w Polsce kamperów należy dodać jeszcze pojazdy, w których dokonano zmiany przeznaczenia na samochód specjalny kempingowy. Łącznie w 2021 roku było ich 245. W 2020 roku 103, 2019 - 106, a w 2018 - 89. To samochody pierwotnie zarejestrowane jako ciężarowe, następnie zabudowane i po zmianie przeznaczenia, zarejestrowane jako samochody specjalne kempingowe. To najczęściej auta przerabiane przez osoby prywatne lub niewielkie firmy, na własny użytek. W tym modelu kampery produkowane były także przez szereg mniejszych i większych firm. Były, ponieważ w 1 lipca 2021 weszła w życie zmiana ustawy o podatku akcyzowym. Aktualnie zmiana przeznaczenia z samochodu ciężarowego (lub innego, zwolnionego z akcyzy) na samochód osobowy, jakim w rozumieniu przepisów podatkowych jest kamper, skutkuje obowiązkiem opłacenia akcyzy.
Tym bardziej, zaskoczeniem jest ogromny wzrost ilości dokonywanych zmian przeznaczenia w 2022 roku. Szczerze mówiąc nie potrafimy odnieść się do tej liczby. Może ona wynikać z rosnącej popularności vanlife'u i poszukiwania sposobów na zbudowanie domu na kołach po najniższym koszcie. Może być spowodowana wzrostem cen nowych kamperów. Możliwe, że nie bez znaczenia jest też zaostrzenie przepisów związanych badaniami technicznymi pojazdów i bardziej niezjednana postawa diagnostów, jeśli chodzi o przeprowadzane przez nich kontrole. Najprawdopodobniej są jeszcze inne przyczyny. Jeśli uda nam się pozyskać w tym zakresie nowe informacje, niezwłocznie zaktualizujemy artykuł.

Interesujące wnioski można również wyciągnąć analizując dane dotyczące importu kamperów używanych. W zestawieniu uwzględniliśmy kampery, których pierwsza rejestracja za granicą miała miejsce co najmniej rok wcześniej niż ich rejestracja w kraju.
Już na pierwszy rzut oka widać, że dynamika wzrostu w latach 2018-2021 nie była tak duża, jak w przypadku pojazdów nowych. Jednak zarówno rok 2020, jak i 2021 były i w tym segmencie rekordowe. 2022, podobnie jak w przypadku nowych kamperów, okazał się gorszy od poprzedniego - różnica to prawie 17%.

Ciekawie prezentują się także dane dotyczące wieku sprowadzanych kamperów. Polacy chętnie kupują pojazdy w miarę nowe, nie starsze niż pięć lat. Kolejną dużą grupę stanowią kampery niemal zabytkowe, w granicach 15 do 30 lat. Jeszcze starsze, to już pojedyncze egzemplarze, a najstarszy w zestawieniu – Hanomag z 1965 roku – został sprowadzony w 2018 roku.

Podsumowując, jeśli zsumujemy liczbę kamperów importowanych (nowych i używanych), liczbę kamperów w Polsce produkowanych i zabudowywanych przez większych i mniejszych producentów (zmiany przeznaczenia) oraz liczbę kamperów pochodzących z oficjalnych sieci sprzedaży poszczególnych marek, wyraźnie widać, jak szybko rośnie liczba pojazdów kempingowych w naszym kraju. Dzięki temu, że ogromny był wzrost liczby zmian przeznaczenia, ogółem rok 2022 okazał się lepszy od poprzedniego pod względem ilości nowo zarejestrowanych w naszym kraju kamperów. 

A jak przedstawiają się liczby w Europie za 2022 rok? Zarejestrowano łącznie 147 498 sztuk nowych kamperów. W 2021 było ich 181 440 sztuk. Spadek rok do roku wyniósł aż 18,7%. Jedynym krajem, w którym odnotowano wzrost była Portugalia, a w Austrii w 2022 roku zarejestrowano tylko o jednego kampera mniej niż w 2021. Największy procentowy spadek odnotowano w Finlandii (o 45,2%). Rekordzistami pod względem liczby nowych zarejestrowanych samochodów kempingowych pozostają niezmiennie Niemcy. Rok 2022 zamknęli liczbą 66 507 rejestracji. To wprawdzie blisko 15 000 mniej niż rok wcześniej, ale także o ponad 12 500 więcej niż w roku 2019, czyli przed pandemią.

Cały, szczegółowy raport na temat rejestracji nowych kamperów i przyczep kempingowych w Europie znaleźć można na stronie ECF - www.e-c-f.com.

Wiadomo już, że 2022 nie był kolejnym rekordowym rokiem, jeśli chodzi o rejestrację nowych i używanych kamperów. Można się było tego spodziewać. Problemy z dostępnością samochodów bazowych (szczególnie z grupy Stellantis), opóźnienia w dostawach kluczowych komponentów i elementów wyposażenia, ogromny wzrost cen i ogólnie złe nastroje związane z sytuacją gospodarczą na świecie z pewnością wpłynęły na spadek popytu.

Trudno dziś przewidzieć, jak będzie wyglądała sprzedaż kamperów w kolejnych latach. Wciąż mamy do czynienia ze wzrostem zainteresowania turystyką kamperową. Można założyć, że podaż kamperów w końcu wzrośnie, bo wielu producentów inwestuje w zwiększenie zdolności produkcyjnych i szuka alternatywnych rozwiązań. Trudno jednak mówić o normalności i równowadze.

Pytanie też, jaki jest jeszcze potencjał polskiego rynku. Czy w 2023 roku sprzedaż wzrośnie, czy będziemy świadkami kontynuacji spadków? Z wielu powodów trudno to dziś przewidzieć. Szczegółów dowiemy się w styczniu przyszłego roku.